แอสพารากัส หรือ หน่อไม้ฝรั่ง เป็นพืชพื้นเมืองแถบยุโรปและแอฟริกา คุณสมบัติสำคัญอยู่ที่ความหวานกรอบ และมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว รสชาติดี มีคุณค่าทางอาหารสูง ชาวกรีกเป็นชนชาติแรกที่ริเริ่มปลูกหน่อไม้น้ำเมื่อ 2,500 ปีมาแล้ว และต่อมาก็เป็นที่นิยมบริโภคกันมากสำหรับชาวกรีก โรมัน และอียิปต์โบราณ
คุณค่าอาหารของหน่อไม้ฝรั่ง
ในหน่อไม้ฝรั่งเต็มไปด้วยคุณค่าครบเครื่องเรื่องโภชนาการ จนได้รับการกล่าวขานว่าเป็นผักมีประโยชน์สุดยอดขั้นเทพ
- เป็นแหล่งรวมของวิตามินเค วิตามินบี โฟเลต วิตามินซี และวิตามินเอ
- อุดมไปด้วยวิตามินบี ทั้งบี 1 บี 2 บี 3 และบี 6
- มีปริมาณโฟลาซินสูง
- เต็มไปด้วยแร่ธาตุ เช่น สังกะสี ทองแดง ฟอสฟอรัส โปแตสเซียม และเซเลเนียม
- มีกากใยสูง
- มีโปรตีน ประมาณ 3 กรัมต่อน้ำหนัก 5.3 ออนซ์
- ไม่มีไขมันหรือโคเลสเตอรอล
- มีปริมาณเกลือต่ำมาก
- แต่ละต้นมีแคลอรีน้อยกว่า 4 แคลอรี
- สารกลูตาไธโอน
ประโยชน์ของหน่อไม้ฝรั่งต่อสุขภาพ
- เป็นอาหารของแบคทีเรียในลำไส้ใหญ่
หน่อไม้ฝรั่งเป็นหนึ่งในผักไม่กี่ชนิดที่ประกอบด้วยคาร์โบไฮเดรตชนิดที่ เรียกว่า อินูลิน ซึ่งเป็นสารประเภทฟรุกโตโอลิโกแซคคาไรด์ มีลักษณะเฉพาะคือมีรสชาติที่หวาน คล้ายน้ำตาล แต่จะไม่ถูกย่อยในทางเดินอาหารจึงไม่ให้พลังงานและไม่เพิ่มระดับน้ำตาลอินูลินจะไปช่วยให้แบคทีเรียที่มีประโยชน์ในลำไส้เพิ่มจำนวนมากขึ้น พร้อมๆ กับยับยั้งการเพิ่มจำนวนของแบคทีเรียตัวร้ายที่ทำให้เกิดโรคท้องร่วง
- มีประสิทธิภาพในการต้านมะเร็ง
หน่อไม้ฝรั่งเป็นอาหารที่มีกลูต้าไธโอนอยู่มากที่สุด ซึ่งกลูต้าไธโอนเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ จึงช่วยชะลอความเสื่อมของร่างกาย ช่วยให้ตับขจัดสารพิษออกจากร่างกาย และนำมาใช้รักษาโรคมะเร็ง - ราก ใช้รักษาโรคเกี่ยวกับปัสสาวะ รักษานิ่วในกระเพาะปัสสาวะและนิ่วในไต
- แก้เมาค้าง
มีการศึกษาระบุว่า กรดอะมิโนและแร่ธาตุในสารสกัดจากหน่อไม้ฝรั่ง สามารถจะช่วยแก้อาการเมาค้างและป้องกันเซลล์ตับจากพิษของแอลกอฮอล์ได้ - ใช้เป็นยาบำรุงในการแพทย์อายุรเวช
- อุดมไปด้วยโฟลาซิน ซึ่งเป็นวิตามินที่ช่วยป้องกันภาวะหลอดประสาทของทารกในครรภ์ปิดไม่สนิท (neural tube defects) ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้เกิดความพิการและเสียชีวิตในเด็ก
- มีสรรพคุณมากมายในทางยา ซึ่งใช้กันมาตั้งแต่สมัยโรมันโบราณ
- ช่วยลดน้ำหนัก…เช่นเดียวกับผักส่วนใหญ่ หน่อไม้ฝรั่งมีน้ำตาลน้อยมาก ไม่มีไขมัน มีคาร์โบไฮเดรตตัวดี และมีกากอาหารสูง
หมายเหตุ บางคนจะรู้สึกว่า ปัสสาวะมีกลิ่นฉุนหลังรับประทานหน่อไม้ฝรั่ง ไม่ต้องตกใจไปค่ะ กลิ่นฉุนคล้ายกำมะถันนี้มาจากกระบวนการย่อยกรดอะมิโนบางชนิดของร่างกาย นั่นเอง ซึ่งบางคนอาจไม่รู้สึกเลย
การเลือกซื้อหน่อไม้ฝรั่ง
- เลือกต้นที่มีความแน่น กรอบ สีเขียวสด ส่วนปลายแห้งและไม่บานออก หน่อไม้น้ำมีทั้งลำต้นอวบใหญ่และลำต้นเล็กๆ ดังนั้น เวลาเลือกควรเลือกขนาดใดขนาดเดียวไปเลย เวลานำไปปรุงอาหารจะได้สุกพร้อมกัน
- ถ้ามีกลิ่น หรือต้นเหี่ยว ไม่ควรซื้อ
- หากส่วนโคนที่เป็นเสี้ยนๆ ยาวเกิน 15 เปอร์เซ็นต์ ของความยาวทั้งหมด แสดงว่าแก่เกินไป
- หน่อไม้ฝรั่งค่อนข้างบอบบาง ช้ำง่าย และแห้งง่าย ซื้อมาแล้วควรทำกินทันทีจะดีที่สุด อย่าเก็บไว้นาน
- ลองบีบทั้งกำเบาๆ ถ้ามีเสียงดังเอี๊ยด แสดงว่ายังสดอยู่
- คุณอาจจะคิดว่าต้นผอมๆ จะอ่อนกว่า แต่ส่วนใหญ่แล้ว ต้นที่อวบๆ มักจะหวานกรอบกว่าต้นเล็กๆ
การเก็บรักษา ตัดส่วนโคนออกประมาณ 1 นิ้ว แล้วห่อด้วยกระดาษพรมน้ำให้ชุ่ม ใส่ถุงพลาสติกอีกชั้น จะสามารถเก็บไว้ในตู้เย็นได้นานประมาณ 3 วัน การยืดอายุ หลังจากตัดโคนออกแล้ว เอาไปแช่น้ำโดยจับวางตั้งขึ้น แล้วครอบด้วยถุงพลาสติกเพื่อเก็บความชื้น เคล็ดลับการกินหน่อไม้ฝรั่งอย่างง่ายๆ วิธีที่ดีที่สุดคือ กินสดๆ โดยตัดเป็นท่อนๆ ผสมกับผักสลัด
วิธีง่ายๆ อีกวิธีหนึ่งคือ นำไปนึ่งสัก 2 – 3 นาทีแค่พอสุก กินแกล้มกับน้ำพริก หลน หรือกินกับปลานึ่ง จิ้มน้ำจิ้มซีฟู้ดก็อร่อยไปอีกแบบ เมนูอาหารจากหน่อไม้ฝรั่ง ถ้าเป็นเมนูไทยๆ แค่ผัดน้ำมันหอย หรือผัดกับกุ้ง ก็อร่อยล้ำแล้วละค่ะ แต่ถ้าชอบออกแนวตะวันตกหน่อย ก็สามารถทำได้ทั้งซุป หรือปิ้ง ย่าง กินกับสเต๊ค
Credit: sakulthaionline.com
